تنگه شگفت انگیز چاهکوه چاهوشرقی+عکس

تنگه چاهکوه، پدیده ای شگفت از فرسایش سنگ های رسوبی زمین، در جزیره قشم واقع شده که کمتر معرفی شده و به همین دلیل کمتر مورد بازدید گردشگران قرار گرفته است.
دره یا تنگه چاهکو، در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم، دره ای به عمق 100 متر، نمایشی از فرسایش سنگ های رسوبی است. این دره در 70 کیلومتری شهر قشم و در کنار روستای چاهوی شرقی، در بخش غربی ساحل شمالی جزیره قشم قرار دارد و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری جزیره قشم است.این دره شگفت انگیز، در دل یک کوه سنگی یکپارچه که به شکل ضربدر برش خورده قرار دارد. چاهکو در ابتدا عریض و با دیواره های بلند در برابر دیدگان مخاطب ظاهر می شود، ولی بتدریج از عرض آن کاسته تا جایی که عبور از میان آن دشوار می شود این درحالی است که ارتفاع دیواره ها همچنان زیاد است و به همین دلیل داخل دره نور کمی وجود دارد.
این دره از چهارسو، چهارتنگه دارد که در جاهایی دیواره ها به هم می رسند و فاصله 2 دیواره از هم شاید به حدود نیم متر برسد. به نظر می رسد این دره و دره های مشابه اطراف آن مربوط به شکستگی های طاقدیس بزرگی باشند که بر ایجاد گنبد نمکی نمکدان هم نقش داشته است.
جنس سنگ های چاهکو، از سنگ های رسوبی موسوم به سنگ های آهکی و مربوط به رشته کوه زاگرس می شوند که جزو یکی از 3 گروه سنگ های موجود در طبیعت (رسوبی، آذرین و دگرگونی) قرار می گیرد.
در دیواره های دره چاهکو، فرسایش آبی و انحلال، شیارهای عمیق و طویل و انواع حفره های عدسی، قاشقی و کروی شکل را حفر کرده اند. وجود شیارها و خطوط فرسایش موازی و همچنین حفره و طاقچه بر بدنه عمود این دره و نیز وجود جوی های سنگی در کف دره، موجب شده تا تنگه چاهکو به اعجاب تبدیل شود. طرح ها و اشکالی که روی دیواره های این تنگه زیبا نقش بسته هر بیننده ای را تحت تأثیر قرار می دهد. اشکالی که خیال انگیز و رویاگونه اند و مانند آثار هنری ارزشمندی شده اند که به دست هنرمند توانایی به وجود آمده اند.
باد، آب باران و بارش های سیل آسا و شدید از مهم ترین دلایل وجود این حفره های زیاد در میان دیواره چاهکو است. سنگ های چاهکو دارای آهک یا بی کربنات کلسیم است که اسید آب باران دلیل حل شدن آنها و ایجاد شکاف ها و حفره های کوچکی در میان آنها شده و این حفره ها در طول چند میلیون سال بزرگ تر شده و تبدیل به دالانه های جالبی شده اند. در این میان، جاری شدن آب در زمان بارندگی، زیبایی این دره را دوچندان می کند.

شیب های v شکل
در حوالی روستای چاهو در کناره شمالی بخش غربی جزیره، دودره عمود برهم با دیواره های عمودی بلند دیده می شوند که مورفولوژی شبه کارستی را نشان می دهند. در کف یکی از دره ها که امتداد تقریباً شمالی ـ جنوبی دارد حفره های کم عمق و نیمه عمیق چاه مانندی وجود دارند که محل انباشت و ذخیره آب های جاری شده در دره ها بوده و مورد استفاده اهالی منطقه قرار می گیرند.
ورودی دره شمالی جنوبی از سمت شمال عریض تر و کم شیب تر است و شکل کمابیش u مانندی را نشان می دهد. هرچه به سمت جنوب پیش می رویم دره کم عرض تر شده. شیب آن افزایش می یابد و در انتها به شکل V درآمده و صعب العبور می شود. این مشخصات نشان دهنده سیلابی بودن دره است.
دیواره های دره شیارها و خطوط فرسایشی موازی متعددی را نشان می دهند که بعضاً این شیارها عمق بیشتری پیدا کرده و فرم های قاشقی یا قیفی را به خود می گیرند.
جنس دیواره ها عمدتاً از ماسه سنگ آهکی سست بوده و به دلیل وجود میان لایه های مارن قرمز، سیلت و آهک شاهد انحلال و فرسایش های شدید در این بخش ها هستیم به گونه ای که در تمامی طول دیواره دره حفره ها متعدد کوچک و بزرگ نمایان هستند. به نظر می رسد چاه های کم عمق آب که مورد استفاده اهالی قرار می گیرد از سوی دست حفاری شده اند اما این حفاری در ادامه حفره های انحلالی عمیق صورت پذیرفته و درواقع کار طبیعت از سوی بشر تکمیل شده است. همچنین در طول دره اصلی و دره عمود بر آن کانال باریک جوی مانندی دیده می شود که ظاهراً برای هدایت و انتقال آب دره ها به داخل چاه حفر شده است.
این تنگه به دلیل دارا بودن دیواره های عمودی نسبتاً مرتفع، وجود شیارها و خطوط فرسایش موازی و عمیق و همچنین انواع حفره های نیمه کروی و بیضوی از زیبایی ویژه ای برخوردار است.

چرایی اسم چاهکوه
دلیل نامگذاری چاهکو، وجود چاه هایی است که در ابتدای دره حفر شده است. چند چاه کم عمق و کانال هایی برای هدایت آب، از سوی اهالی روستای چاهو حفر شده و زیبایی این تنگه را دوچندان می کند. از آنجا که با توجه به گرم و خشک بودن منطقه، آب شیرین ذخیره شده ارزش بالایی دارد، این چاه ها محل ذخیره آب باران است. این کانال ها و چاه ها، قدمتی باستانی دارند و از زمان های دور برای تأمین آب شیرین اهالی این بخش از جزیره مورد استفاده قرار داشته است.

http://chm-chahoo.blogfa.com/post-39.aspx